Cục thương mại điện tử và kinh tế số (IDEA), Bộ Công thương cho biết thời gian vừa qua, rất nhiều đối tượng lợi dụng không gian mạng để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật thông qua các sàn thương mại điện tử (TMĐT). Điều này tác động và ảnh hướng xấu đến lòng tin của người tiêu dùng đối với hoạt động TMĐT.
IDEA đã ra cảnh báo cụ thể 3 thủ đoạn chiếm đoạt tài sản:
 |
Lợi dụng nền tảng TMĐT nhiều đối tượng đã lừa đảo chiếm đoạt tài sản người dùng. |
Thủ đoạn 1: Đối tượng lập tài khoản người bán với thông tin giả trên sàn TMĐT, sau đó giả mạo các cửa hàng, công ty kinh doanh trên thực tế, để tạo lòng tin cho khách hàng.
Kế tiếp các đối tượng sẽ đăng bán các sản phẩm có mức giá rẻ hơn niêm yết từ 3-4 lần, và sử dụng các mô tả gây chú ý như “giảm giá sốc”, “thanh lý xả kho”. Những mặt hàng này đều có giá trị cao, nhỏ gọn và dễ có hàng giả, hàng nhái như đồ điện tử, điện thoại…
Khi người mua đặt đơn hàng, các đối tượng sẽ được sàn TMĐT cung cấp thông tin cá nhân của người mua, rồi sử dụng các phương thức liên lạc như Zalo, Facebook để chủ động liên lạc, dụ dỗ mua các mã giảm giá (voucher) để giao dịch trực tuyến không thông qua sàn TMĐT với mức giá thấp hơn giá đang niêm yết.
Sau khi người bị hại chuyển khoản thanh toán, các đối tượng chặn liên lạc hoặc gửi bưu kiện trong đó có các vật phẩm không giá trị.
Thủ đoạn 2: Các đối tượng cài đặt đơn hàng ở trạng thái treo hoặc hủy đơn hàng nhưng vẫn tạo đơn vận chuyển của các công ty vận chuyển khác, đến địa chỉ người mua.
Khi đó đối tượng tráo hàng, thay đổi hàng thật bằng các mặt hàng giả, hàng nhái hoặc vật phẩm không có giá trị. Người bị hại sử dụng phương thức thanh toán trả trước và không kiểm tra sản phẩm khi nhận hàng hoặc lầm tưởng đây là sản phẩm mình đặt mua trên sàn TMĐT, vẫn tiến hành thanh toán tiền bình thường khi nhận hàng.
Do việc giao dịch của người bị hại ngoài phạm vi của các sàn TMĐT nên người dùng không được đảm bảo quyền lợi đổi trả, hoàn tiền sản phẩm vì hệ thống các sàn TMĐT không ghi nhận bất kỳ giao dịch mua hàng hay xác định người dùng bị thiệt hại.
Thủ đoạn 3: Các đối tượng tự nhận là nhân viên của các sàn TMĐT hỗ trợ về việc đổi trả đơn hàng mà bạn đã đặt trên các sàn TMĐT trước đó. Lợi dụng nhu cầu phát sinh đổi trả từ bạn, các đối tượng sẽ hứa thu hồi và hoàn tiền/đền tiền gấp 3 lần, sau đó lừa bạn bấm vào link lừa đảo. Thông qua đường link, các đối tượng yêu cầu người bị hại cung cấp thông tin cá nhân như số điện thoại, tên định danh, chi tiết thông tin thẻ tín dụng/tài khoản ngân hàng (bao gồm cả mật khẩu, hoặc OTP) để chiếm đoạt tiền trong tài khoản ngân hàng.
Các đối tượng còn có thủ đoạn gửi tin nhắn, cuộc gọi với nội dung “Bạn được nhận một phần quà vì bạn là khách hàng may mắn trúng thưởng của chương trình nào đó” hoặc “Bạn là khách hàng thân thiết”… để yêu cầu người bị hại phải trả thêm phí vận chuyển hoặc phí hỗ trợ.
Ngoài ra, một số đối tượng gửi tin nhắn đến người bị hại hoặc đăng tin tuyển dụng trên các trang thông tin trôi nổi bằng cách giả mạo là nhân viên cấp cao của các sàn TMĐT để lừa đảo tuyển dụng bằng các lời mời chào như "có thể dễ dàng kiếm tiền bằng điện thoại di động".
Nội dung tin nhắn yêu cầu người bị hại kết bạn trên ứng dụng thông tin khác nhằm trục lợi thông tin cá nhân cũng như với những mục đích không tốt khác.