Trong nhiếp ảnh và hội họa, điểm ảo (vanishing point) xuất hiện khi các đường thẳng song song dường như gặp nhau tại một nơi. Số lượng và vị trí các điểm ảo quyết định chiều sâu phối cảnh trên hình. Khái niệm này lần đầu tiên được sử dụng bởi các học giả trong thời kỳ Phục Hưng như Donatello, Masaccio và Leonardo da Vinci.
Một ví dụ điển hình nhất của điểm ảo chính là hiện tượng hai mép một con đường dường như hội tụ tại một nơi nằm rất xa ở chân trời. Chúng ta có thể dùng mắt hoặc thước ngắm kiểm tra vị trí của điểm ảo, từ đó hình dung ra chiều sâu cần diễn đạt. Thông thường, nên sử dụng ống kính góc rộng (hoặc cực rộng) với thiết lập khẩu độ nhỏ để chụp ảnh phong cảnh hoặc khối kiến trúc có xuất hiện những đường thẳng song song để nhấn mạnh vị trí điểm ảo. Lưu ý, số lượng điểm ảo trên ảnh là không giới hạn.
Dưới cầu. Ảnh của tác giả Ciel Ming, chụp bằng Pentax K10D, tiêu cự 21 mm, ISO 100, f/9.5, phơi sáng 30 giây. Ảnh: Dpreview.
Scripps Pier, San Diego, CA. Ảnh của tác giả Gevork Mosesi, chụp bằng Nikon D700, tiêu cự 24 mm, ISO 100, f/22, phơi sáng 1/50 giây. Ảnh: Dpreview.
Sân bay Bắc Kinh. Ảnh của tác giả có nick eric_lmi, chụp bằng Canon EOS 5D Mark II, tiêu cự 16 mm, ISO 100, f/11, phơi sáng 1/30 giây. Ảnh: Dpreview.
Sorell Causeway, Tasmania. Ảnh của tác giả Paul Banney, chụp bằng Canon PowerShot G10, tiêu cự 6,1 mm (ứng với tiêu cự 28 mm trên máy phim), ISO 80, f/4, phơi sáng 1/640 giây. Ảnh: Dpreview.
Dew North ở Nam Dakota. Ảnh của tác giả có nick aero_ub, chụp bằng Canon PowerShot A640, tiêu cự 7,3 mm (ứng với tiêu cự 35 mm trên máy phim), f/4, phơi sáng 1/800 giây. Ảnh: Dpreview.
Đường dài phía trước. Ảnh của tác giả Akebono, chụp bằng Panasonic Lumix DMC-TZ6, tiêu cự 4,1 mm (ứng với tiêu cự 25 mm trên máy phim), ISO 100, f/3,3, phơi sáng 1/2 giây. Ảnh: Dpreview.
Ảnh của tác giả Steve Webel, chụp bằng Nikon D80, tiêu cự 10 mm, ISO 100, f/8, phơi sáng 1/60 giây. Ảnh: Flickr.
Ảnh của tác giả Dublin (Victor), chụp bằng Nikon D60, tiêu cự 10 mm, ISO 100, f/9, phơi sáng 1,3 giây. Ảnh: Flickr.
Hãy theo tôi. Ảnh của tác giả có nick boar, chụp bằng Canon EOS 450D, tiêu cự 18 mm, ISO 100, f/8, phơi sáng 1/160 giây. Ảnh: Dpreview.
Đường tới hiện tại. Ảnh của tác giả Mark Carline, chụp bằng Canon EOS 450D. Ảnh: Flickr.
Theo Trần Hạ (Sohoa)