“Chơi Lego” thời BlackBerry
Theo chân một thợ máy, người viết đã có dịp cận mục sở thị công đoạn để xuất xưởng một chú BlackBerry (BB) “dolly” (theo cách gọi của thợ dành cho những dòng máy BB “ráp xác”). Những tưởng công đoạn lắp ráp sản phẩm BB ở bên kia Đại Tây Dương hẳn phải cầu kỳ, đòi hỏi thợ phải có kỹ năng và tay nghề cao mới chạm tay được, nhưng tôi đã nhầm.
Lấy BB 8320 để làm một ví dụ điển hình. Main mạch giá 1 triệu, vỏ giá 400 ngàn, màn hình 180 ngàn, pin 120 ngàn và hộp, sách, đĩa, cáp, tai nghe, thẻ nhớ, hoslter gói gọn khoảng 300 ngàn, tổng cộng tròm trèm 2 triệu. Nhưng dưới bàn tay tài hoa của một thợ BB Việt Nam, chỉ trong vòng mươi phút anh ta đã có thể xuất xưởng một BB 8320 “dolly” ngon lành mà họa chăng, chỉ có thợ mới có thể nhận biết được.
Cầm trên tay sản phẩm sau khi lắp ráp hoàn chỉnh, đặt cạnh một sản phẩm gốc xịn, thật khó có thể tìm được điểm khác biệt ngoài lớp tem IMEI và vỏ hộp trông có vẻ dài dại. Tìm hiểu thêm vấn đề, tôi được cho biết, với giá thành như vừa liệt kê vẫn chỉ là giá cho một máy đơn lẻ, còn trong trường hợp nhập số lượng lớn linh kiện, giá chắc chắn còn có thể thấp thêm nữa. Những sản phẩm BB 8320 được lắp ráp tại …Việt Nam sau khi bán ra đều được bảo hành từ 6 tháng tới 1 năm, tùy theo giá bán tương ứng từ 3,2 triệu tới 4 triệu đồng.
Khi đặt câu hỏi, tại sao các dòng máy như BB 8800, BB 8100 không được dựng theo quy trình này thì câu trả lời nhận được thật đơn giản. “Giá thành linh kiện cấu thành của các dòng này tương đương BB 8320, nhưng lại không đa tính năng, đa nhiệm bằng nên đương nhiên giá trị kinh tế không cao, bán không chạy bằng, ít lãi”. Những chiếc máy này khi được chào mời trên các site thương mại điện tử, rao vặt đều được ghi là unlock bằng phần cứng, không cần nhập code, nhưng bản chất những sản phẩm này đâu còn khóa cái gì nữa để unlock?
Dạo quanh các diễn đàn mua bán điện tử như 5giay, handheld, muare..., mới được thấy độ phủ của các dòng sản phẩm Made in Việt Nam này còn nhiều hơn cả cái thành ngữ “Nấm mọc sau mưa” của dân ta. Giá cả thì như cùng một nguồn, đâu cũng một mức giá chung sàn sàn nhau. Tuy nhiên, theo đánh giá thì nếu những sản phẩm “dolly” gắn mác hàng xách xịn thì có trời biết và… người bán biết. Giá bán niêm yết gần như không du di nhiều, chỉ giảm tối đa 100 ngàn cho một sản phẩm.
Thăm dò thị trường cho thấy, sức tiêu thụ của các sản phẩm BB cũng không phải là nhỏ. Trung bình một ngày, một cửa hàng BB trên đường Khương Đình bán xấp xỉ 10 máy gồm cả bán buôn và bán lẻ, doanh thu thu về xấp xỉ 15 triệu đồng. Thật khó để có con số thống kê chính xác số lượng cửa hàng đang kinh doanh “dâu đất” chỉ tính riêng tại Hà Nội, và chỉ có thể nhận thấy bằng mắt thường rằng, đang mọc lên dày đặc mọi tuyến, mọi ngõ.
Điều này cũng dễ giải thích cho sự xuất hiện ồ ạt của những sản phẩm BB đang tràn lan trên thị trường mà khó có thể kiểm định được theo một quy chuẩn chính thống.
Chợt nhớ, cách đây 2 năm, người có đọc một bản tin của Reuters tựa là: “RIM đem BlackBerry tấn công Trung Quốc”, thì nay, nếu đổi lại, ắt hẳn tựa bài báo sẽ phải là “RIM bị tấn công bởi BlackBerry…Trung Quốc/Việt Nam” không chừng. Cái sự thật hài hước ấy còn dai dẳng bao lâu, thì người tiêu dùng Việt Nam còn hứng chịu bấy nhiêu phiền toái.
Lấy ví dụ những sản phẩm BB “dolly”, bạn có thể dễ dàng gặp tình trạng “máy treo đơ, bi lăn lờ đờ, màn hình trắng phớ” mà chẳng còn cách nào khác là phải tắt máy, tháo pin. Ấy vậy mà cũng chưa hết bệnh, thôi thì lâu lâu máy dở quẻ Bluetooth không thể gửi tệp tin hay không kết nối được Desktop Manager là những lý do rất trời ơi mà người dùng chỉ còn nước vác máy đến thợ sửa.
Khi sự dễ dãi là rào cản chất lượng
Một sự thật đáng ngạc nhiên là, trong số 10 người sử dụng BlackBerry thì cả 10 người đều trả lời rằng dùng vì nó…hay. Nhưng hỏi sâu hơn, hay vì điểm gì thì chỉ có vài người là trả lời được và đa phần họ là giới kinh doanh, truyền thông, làm việc nhiều với email, tin nhắn.
Việc sử dụng BB ở Việt Nam gần như là một hiện tượng hay còn là trào lưu. Cứ nhìn những Paris Hilton, Linsay Lohan hay Tổng thống Barack Obama tay cầm BB thì ở Việt Nam, nó sẽ thành biểu tượng của sự sành điệu. Chính vì lẽ đó, lượng người mua, sử dụng và hiểu biết sự ưu việt của những quả dâu đất thì ít, mà người mua vì tâm lý số đông thì nhiều. Chỉ cần máy đẹp, model mới, đủ chức năng, không cần rõ xuất xứ, không cần xem máy kỹ, giá thành chấp nhận được là được.
Nếu so sánh nhỏ giữa Symbian và BlackBerry, ta sẽ thấy rằng, HĐH hậu thuẫn bởi Nokia được phát triển đa nhiệm hơn rất nhiều so với những tính năng chạy trên nền BlackBerry OS. Thêm vào đó, những khả năng thời thượng như duyệt web, chụp ảnh, nghe nhạc thì rõ ràng những trái dâu đất đâu phải mạnh, khi mà khả năng chơi nhạc số ở mức tầm trung, duyệt web với các dòng BB đời thấp rất khó đọc font tiếng Việt, chất lượng ảnh số mờ nhạt ?
Hay nhất ở các dòng máy BB chính là việc quản lý, gửi nhận tin nhắn/ email một cách chuyên nghiệp thì rõ ràng các dòng máy “dolly” sẽ chẳng thể nào sử dụng dịch vụ Push-mail của RIM, và như vậy tính ưu việt nhất của BB đã được loại trừ tại thị trường VN.
Tuy nhiên, chắc chẳng mấy ai để ý tới vấn đề đó, và cái họ quan tâm sẽ vẫn chỉ dừng ở mức: máy rẻ, sành điệu, đủ chức năng. Và đương nhiên, xu hướng thị trường sẽ luôn là mảnh đất màu mỡ cho những chiếc BB “made in Việt Nam”.
Theo Vương Long (VNN)