Theo các nhà nghiên cứu, ngày nay các hãng chế tạo xe đã đưa rất nhiều công nghệ an toàn đang gây rắc rối cho tài xế vì không thể hiểu hết các tính năng cũng như cách vận hành.

Theo ông Edwin Hutchins, giáo sư Trường Đại học California San Diego chẳng hạn, công nghệ tự động phanh khẩn cấp hay giữ xe đi đúng làn đang được phổ biến trên xe hơi ngày nay không khác gì phát minh ra hệ thống tự động lái (autopilot) trên máy bay trong thế kỷ 20. Nhưng có điểm khác biệt phi công được huấn luyện để hiểu tối ưu cũng như hạn chế của công nghệ trong khi tài xế xe hơi bị bỏ mặc.

Ông Edwin Hutchins cho biết, ai cũng biết chế độ autopilot để giúp máy bay duy trì đúng đường bay, ngăn chặn đâm vào núi hay máy bay khác. Đó là những tai nạn có thể dự đoàn trước. Nhưng cũng vì không được huấn luyện đúng, hệ thống autopilot có thể đem đến tai nạn chưa ai có thể hình dung được. Cách mà autopilot trên chiếc 737 Max 8 của 2 hãng hàng không Ethiopia và Lion gây ra thảm họa giết chết gần 400 người là một ví dụ.

“Hệ thống autopilot đã vượt quyền phi công kiểm soát máy bay trong khi phi công do không được huấn luyện để hiểu và giành lại quyền kiểm soát khiến tai nạn đã diễn ra”, ông Edwin Hutchins nói.

Cũng tương tự như vậy, những tài xế hoàn toàn có thể không hiểu cách hệ thống an toàn trên xe hơi hoạt động và cách sử dụng chúng mà đôi khi dẫn đến hậu quả đáng tiếc thay vì được bảo vệ toàn diện.

Theo ông Bryan Reimer, nhà nghiên cứu khoa học tại Đại học MIT, tài xế cần có thời gian để làm quen với các công nghệ xe hơi mới nhưng dường như vấn đề này bị bỏ lỏng khi chuyển đổi xe hoặc đi thuê xe. Và một khi không hiểu biết về hệ thống an toàn, các công nghệ có thể tự hoạt động và gây nhầm lẫn và rắc rối cho người điều khiển xe. Chẳng hạn, nếu tài xế thiết lập hệ thống hành trình trên xe và yêu cầu giữ khoảng cách xe trước và xe sau là 15 mét, và chiếc xe cứ thế mặc nhiên hiểu xe cố gắng hoạt động đúng như lập trình mà không cần biết xe trước và xe sau hoạt động ra sao.

Hiện nay, nhiều người cũng không hiểu hết các cấp độ tự động hóa khác nhau. Một nghiên cứu tại Mỹ chỉ ra rằng, 11% tài xế cho rằng có thể thoải mái sử dụng điện thoại hay máy tính trong khi lái xe tự động, một sự nhầm lẫn và thiếu hiểu biết giữa một chiếc xe tự động hoàn toàn và bán tự động.

Ông Bryan Reimer cho biết, họ không hiểu rằng, tài xế phải luôn trong tình trạng kiểm soát chiếc xe. Chẳng hạn, một chiếc xe phía trước dừng đột ngột thì tài xế hải nhanh chóng chiếm quyền điều khiển xe vì hệ thống tự động hóa không phản ứng đủ nhanh. Hay, khi chiếc xe đi vào khúc cua, hệ thống tự động kiểm soát xe không thể theo dõi xe đang chạy cùng làn phía trước, do khuất tầm nhìn mà lại có thể tự động theo dõi xe phía trước khác làn. Hay hệ thống tự động không thể quan sát được những vật thể nhỏ, đặc biệt trẻ em do không hiển thị vào hệ thống camera.

Theo các chuyên gia, giải pháp đúng hiện nay là huấn luyện tài xế, và kèm theo đó là phát hành các sổ tay hướng dẫn như cách mà các hãng hàng không áp dụng cho phi công.