Ông Nguyễn Xuân Trụ, Phó Cục trưởng Cục Viễn thông. Nguồn: Internet

Hiện nay, MobiFone, VinaPhone, Viettel và Vietnamobile đều đưa ra quy định SIM sẽ bị thu hồi nếu quá thời gian lưu hành mà nhà mạng đưa ra (khoảng 2 năm) nhưng không kích hoạt. Vậy nhà mạng có quyền thu thu hồi những SIM này hay không, thưa ông?

Thành phần của bộ SIM kit gồm 3 phần. Thứ nhất là tài khoản, thứ hai là tài nguyên viễn thông (số thuê bao) và thứ ba là giá trị vật chất của chiếc SIM trắng. Trong đó, số thuê bao là tài nguyên viễn thông và giao cho doanh nghiệp quản lý, sử dụng. Vì vậy, khi khách hàng ký hợp đồng với nhà mạng thì được quyền sử dụng số thuê bao này một cách có điều kiện với dịch vụ đi kèm. Số thuê bao đó không phải là tài sản của người sử dụng mà là tài nguyên viễn thông. Hiện cơ quan quản lý nhà nước không có quy định nào về thời hạn lưu hành của SIM. Nhà mạng sẽ căn cứ và tình hình kinh doanh của mình mà quy định về thời hạn lưu hành của SIM để sử dụng hiệu quả nhất tài nguyên viễn thông đã được phân bổ.

Vì vậy, những số thuê bao này có thể bị cắt khi quá thời hạn lưu hành như bị khóa hai chiều, sử dụng không đúng quy định... Nhà mạng có quyền thu hồi số thuê bao (SIM) sau thời gian đã được nhà mạng quy định nhưng không được kích hoạt sử dụng để đảm bảo sử dụng hiệu quả tài nguyên kho số. Nếu SIM được lưu thông trên hệ thống phân phối mà không được đưa vào sử dụng sẽ gây lãng phí nguồn lực của nhà mạng và tài nguyên quốc gia. Đối với phần SIM trắng, đây là tài sản của khách hàng và nhà mạng không có quyền thu hồi.

Xét cả 3 yếu tố trên thì việc các mạng thu hồi SIM sau 2 năm lưu hành trên thị trường mà không kích hoạt là hợp pháp. Khách hàng mua SIM để sử dụng chứ không phải để lưu trữ. Nếu SIM không được đưa vào sử dụng sẽ gây thiệt hại cho nhà cung cấp dịch vụ bởi trong thời gian khách hàng lưu trữ SIM thì nhà mạng vẫn phải trả các khoản phí cho Nhà nước như phí tần số, phí kho số cũng như lưu trữ trên hệ thống tổng tài và mạng lưới đã khai báo để sẵn sàng quản lý số SIM này. Trong khi đó, nhà mạng không thu được bất kỳ số tiền gì từ khách hàng bởi tài khoản chính của khách hàng vẫn còn đó và chưa được kích hoạt sử dụng.

Xin ông cho biết khi nhà mạng tiến hành thu hồi SIM có phải thông báo cho khách hàng không?

Khi nhà mạng tiến hành thu hồi SIM quá thời hạn lưu hành trên hệ thống thì phải thông báo cho khách hàng. Việc thông báo cho khách hàng được thực hiện dưới các hình thức như trên kênh bán hàng và theo đúng thời hạn đã ghi trên các sản phẩm khi bán ra… Nhà mạng phải thông báo trước khi thu hồi SIM một cách rõ ràng cho khách hàng để họ có thời gian kích hoạt nếu có nhu cầu hoặc chuyển tài khoản của những SIM này sang thuê bao khác nếu họ không còn nhu cầu sử dụng.

Về phía nhà mạng cũng phải căn cứ trên nhu cầu thị trường để cung cấp lượng SIM phù hợp tránh tình trạng phát hành SIM ồ ạt gây lãng phí. Đối với khách hàng, sau khi nhà mạng thông báo nếu có nhu cầu sử dụng thì kích hoạt SIM, nếu không có nhu cầu sử dụng thì có thể chuyển tài khoản chính này cho thuê bao khác.  

Đối với trường hợp khách hàng không biết thông báo nhưng biết thì đã quá thời gian thu hồi SIM của nhà mạng, liệu có thể yêu cầu nhà mạng hoàn trả tài khoản được không?

Khi nhà mạng thu hồi SIM thì phải quy định thời gian cụ thể, rõ ràng để khách hàng chủ động kích hoạt sử dụng hoặc chuyển tài khoản chứ không phải thời gian kéo dài mãi. Đây được xem là việc khách hàng tự nguyện từ bỏ quyền lợi của mình.

Xin cảm ơn ông!