Phải chăng vấn nạn giao thông của các TP lớn và mật độ người, xe đông như TP.HCM là vô phương cứu chữa? Hầu như các nỗ lực trước nay đều không đạt yêu cầu. Phần chính là tự bản thân giải pháp còn nhiều bất cập hoặc không phù hợp và một phần là do sự lẻ loi, thiếu đồng bộ trong một bộ máy chung cồng kềnh.

Mô hình thông minh đáng học hỏi

Việc học hỏi áp dụng các mô hình giao thông ở các nước tương đồng là các giải pháp mà chúng ta cần nghiên cứu.

Đơn cử ở Đài Bắc (Đài Loan), các hoạt động giao thông diễn ra trong sự quản lý bằng các hệ thống thông minh và thực hành bằng các phương tiện thông minh. TP này đầu tư rất nhiều cho việc hình thành một nền tảng giao thông thông minh (smart traffic), đặc biệt là khai thác thế mạnh của nền tảng Internet cho vạn vật (IoT).

Người ta có thể mua sẵn thẻ đi lại như TaipeiPass hay EasyCard để có thể thoải mái đi lại trên các phương tiện giao thông công cộng mà không phải mua vé từng chuyến. Đặc biệt với thẻ EasyCard có hình thức thẻ ghi nợ, chủ nhân có thể dùng để thanh toán cho nhiều dịch vụ khác ngoài chuyện đi lại. Thẻ TaipeiPass có thể mua theo giá trị một ngày hay nhiều ngày (hai, ba, năm ngày) và trong thời gian có giá trị thì bạn có thể đi bao nhiêu chuyến, ở bất cứ nơi đâu cũng được. Còn thẻ EasyCard có thể nạp thêm tiền khi hết để xài tiếp.

Để giúp giải bài toán chỗ đậu xe trong đô thị, Văn phòng Quản lý và phát triển bãi đậu xe Đài Bắc (TCPMD) đang đẩy mạnh việc xây dựng các bãi đậu xe công cộng thông minh (smart public parking) và dự kiến đến năm 2019 sẽ có được 81 bãi đậu xe như vậy. Thông qua ứng dụng trên smartphone, người ta có thể tìm xem bãi đậu xe có còn chỗ trống không, đăng ký giữ chỗ trước, sau đó có thể tìm ra ngay vị trí xe mình đang đậu và thanh toán bằng hệ thống e-tag giống thanh toán phí cầu đường BOT.

Các giải pháp giao thông thông minh mới có thể giảm thiểu được tình trạng kẹt xe.Ảnh: INTERNET

Bên cạnh giải pháp dùng các xe buýt cỡ nhỏ loại 12 hành khách, chính quyền TP Đài Bắc đang thử nghiệm loại xe buýt nhỏ không người lái do hãng EasyMile (Pháp) sản xuất. Đại diện hãng EasyMile cho biết có khoảng 50% số linh kiện của xe buýt không người lái này có thể được sản xuất ngay tại Đài Loan trong vòng 12 hay 18 tháng tới giúp giảm giá thành.

Từ lâu rồi Đài Bắc đã phát triển hệ thống cho thuê xe đạp công cộng YouBike tại các nhà ga xe điện ngầm, điểm du lịch… Khách chỉ việc đi xe công cộng tới ga hay trạm rồi thuê một chiếc xe đạp đi đâu đó. Có thể trả xe ở bất cứ điểm nào tiện cho mình.

Những cuộc chiến chống kẹt xe

Ấn Độ đang đứng trước vấn nạn giao thông ngày càng nghiêm trọng như một hiệu ứng phụ của thực tế mức sống người dân được nâng cao và giá xe hợp lý hơn giúp nhiều người mua được ô tô hơn. Số lượng ô tô bán ra trong một năm hiện nay có thể bằng 20 năm trước đây gộp lại.

Giải pháp được giới chuyên gia đưa ra để xử lý bài toán giao thông ở Ấn Độ là phải khai thác việc phân tích dữ liệu giao thông theo thời gian thực. Việc kết nối hệ thống quản lý giao thông (gồm các trung tâm chỉ huy giao thông và các đèn tín hiệu giao thông) với một bản đồ đường sá số hóa dựa trên hệ thống thông tin địa lý GIS của TP và sử dụng sức mạnh của hệ thống phân tích dữ liệu là then chốt đối với việc quản lý giao thông thông suốt. Khi phát hiện một chiếc xe đang chạy về hướng trung tâm TP, hệ thống điều khiển sẽ gửi tin nhắn SMS cho người lái xe, hướng dẫn đi các con đường đang thông thoáng và thậm chí giúp anh ta tìm được một chỗ đậu xe thích hợp.

Giao thông thông minh là sự kết hợp giữa quản lý, điều hành thông minh với các phương tiện lưu thông và cơ sở hạ tầng giao thông thông minh. Đó chính là một loại thuốc tiên cho “căn bệnh quỷ” giao thông. Và điều đặc trưng cũng chính là thế mạnh của giao thông thông minh hiện nay là có sự kết hợp giữa các nền tảng công nghệ di động, đám mây và mạng xã hội cùng phục vụ cho việc điều phối giao thông.