Nhiều trình duyệt trên di động hiện nay, như Google Chrome hay Opera có lựa chọn "nén dữ liệu" (data compression), giúp giảm lượng dữ liệu sử dụng khi duyệt web, nhưng các nội dung thì vẫn hiển thị tốt chứ không bị cắt giảm nhiều. Vậy cơ chế của việc nén dữ liệu là như thế nào?
Off Road mode là tính năng giúp tiết kiệm dữ liệu khi duyệt web với Opera. Tính năng tương tự trên Chrome có tên Reduce data usage
Khi bạn mở một website trên điện thoại, trình duyệt của bạn kết nối trực tiếp tới máy chủ của website đó, và máy chủ sẽ gửi về tất cả những nội dung mà trình duyệt đã yêu cầu. Với quá trình này thì dù bạn có đang sử dụng kết nối WiFi hay 3G, lượng dữ liệu gửi đi và nhận lại là như nhau. Hiện nay, nhiều website có bản dành riêng cho di động, do đó khi máy chủ nhận biết bạn đang dùng một thiết bị di động để duyệt web, nó sẽ gửi về các nội dung rút gọn đi, nhưng quá trình duyệt web về cơ bản là vẫn vậy.
Khi bạn bật tính năng nén dữ liệu trên trình duyệt di động, các bước xử lý của trình duyệt lại khác hẳn. Thay vì máy chủ của trang web muốn xem, yêu cầu sẽ được trình duyệt gửi tới máy chủ của chính trình duyệt – ví dụ như máy chủ của Google hoặc Opera. Các máy chủ này sau đó sẽ tải về trang web bạn muốn xem, thực hiện quá trình nén và lưu lại trên máy chủ, sau đó mới gửi nội dung tới điện thoại của bạn.
Mô tả hoạt động nén dữ liệu của phần mềm Opera Mini 5. Tính năng nén dữ liệu hiện nay cũng hoạt động tương tự
Như vậy, máy chủ của trình duyệt đóng vai trò trung gian để nhận dữ liệu, giải nén và gửi dữ liệu tới cho điện thoại. Bạn có thể nhận biết rõ quá trình nén này khi xem ảnh: thường thì các bức ảnh đã nén sẽ có kích thước nhỏ hơn kích thước thật, và độ chi tiết cũng kém hơn.
Việc nén dữ liệu có ảnh hưởng tới tốc độ duyệt web và bảo đảm sự riêng tư?
Chắc chắn là việc nén dữ liệu này có làm thay đổi tốc độ rồi, nhưng nó còn tùy thuộc vào tốc độ mạng 3G của bạn nữa. Nếu như bạn sử dụng kết nối tốc độ cao, bạn sẽ nhận thấy trang web mở chậm hơn, vì thực tế là bạn đang phải đi đường vòng để mở trang web. Tuy nhiên, nếu mạng có tốc độ thấp, thì lượng dữ liệu cần tải ít hơn sẽ giúp trình duyệt tải trang web nhanh hơn.
Bạn cũng có thể lo ngại là Google hay Opera sẽ theo dõi được việc bạn duyệt trang web nào nếu sử dụng tính năng này. Tuy nhiên, cần phải thực tế và nhìn nhận rằng hầu hết những nhà cung cấp dịch vụ mà bạn đang sử dụng – điện thoại, Internet, và thậm chí là cả những cơ quan an ninh ở cách hàng ngàn km đều có thể biết lịch sử duyệt web của bạn. Các công cụ phân tích, như Google Analytics, cũng được tích hợp vào phần lớn các trang web phổ thông. Tóm lại, bạn không cần lo lắng tới việc lộ các trang web đã duyệt khi dùng tính năng nén dữ liệu, vì đằng nào thì nó cũng đã lộ rồi.
Mặt khác, Chrome và Opera không áp dụng việc nén dữ liệu khi bạn truy cập các trang web sử dụng giao thức bảo mật HTTPS, chẳng hạn như trang giao dịch điện tử của các ngân hàng. Khi mở các trang web này, trình duyệt sẽ truy cập trực tiếp tới máy chủ web chứ không thông qua máy chủ của Google hay Opera. Như vậy bạn sẽ không tận dụng được tính năng nén dữ liệu, nhưng đảm bảo được rằng các thông tin nhạy cảm sẽ được giữ kín.
Cách bật tính năng nén dữ liệu trong Chrome và Opera
Để bật tính năng nén dữ liệu trong ứng dụng Chrome, bấm vào nút Menu, và chọn mục Cài đặt (tiếng Anh: Settings). Ở phần Nâng cao (Advanced), chọn Quản lý băng thông (Bandwidth management), rồi bật tùy chọn Giảm mức sử dụng dữ liệu (Reduce data usage) lên mức Bật (On).
Tính năng này của Chrome nằm ở phần Quản lý băng thông trong cài đặt
Ở Opera, tính năng này có tên là Chế độ Off-Road (Off-Road mode). Để bật tính năng này, bấm vào chữ O màu đỏ ở góc màn hình, và bật phần Chế độ Off-Road lên Bật (On). Chế độ này có thể được kích hoạt chỉ với vài lần chạm, để bạn có thể tắt nó nhanh chóng khi đang dùng mạng WiFi, và bật lên khi dùng mạng di động. Ngoài ra, bạn cũng có thể vào phần cài đặt, và tùy chỉnh chất lượng hình ảnh khi bật chế độ Off-Road.
Bật tính năng này ở Opera tốn ít thao tác hơn, bạn chỉ cầm bấm vào chữ O màu đỏ và bật Chế độ Off-Road
Bạn cũng có thể chọn chất lượng ảnh thấp nếu muốn tiết kiệm hơn
Trên máy tính, trình duyệt Opera ở các hệ điều hành Windows, Mac và Linux đều có tính năng nén dữ liệu, sẽ phát huy tác dụng nếu như bạn dùng điện thoại làm thiết bị nối mạng cho máy tính.
Tự kiểm tra xem bạn đã tiết kiệm được bao nhiêu dữ liệu
Các ứng dụng đều cho bạn biết mình đã tiết kiệm được bao nhiêu dung lượng
Cả hai trình duyệt trên đều đưa ra các thông số, cho phép bạn biết được mình đã tiết kiệm được bao nhiêu dung lượng khi sử dụng tính năng nén dữ liệu. Các con số này sẽ cho bạn thấy các tính năng nén dữ liệu có thực sự hiệu quả với thói quen duyệt web của bạn hay không.
(Theo VnReview)