Một sinh viên thuộc Đại học Freie Universitaet Berlin (Đức) đang điều khiển từ xa một chiếc xe hơi từ iPhone
Kỷ nguyên của xe hơi kết nối di động
Việc các công ty xe hơi bắt đầu tham gia triển lãm ở hội nghị di động cho thấy đã đến thời của phương tiện kết nối, cho phép chúng ta đưa công nghệ số cùng đồng hành trên đường di chuyển.
Điều này dự báo trước một kỷ nguyên mới về xe hơi, nhưng cũng đồng thời làm tăng mối lo ngại rằng những chiếc ô tô được trang bị công nghệ “tận răng” sẽ là đối tượng yêu thích của hacker. Các chuyên gia cho rằng, linh kiện vi tính hóa đang xuất hiện ở hầu như tất cả các bộ phận của phương tiện hiện đại. Giống như máy tính và smartphone, chúng có nguy cơ cao bị hacker tấn công, và đối với xe hơi, hậu quả sẽ nguy hiểm hơn rất nhiều.
Ford là hãng dẫn đầu trong phong trào tích hợp công nghệ điện thoại di động vào xe hơi. Ngoài xe hơi B-Max và Evos của Ford đã gây tiếng vang tại Hội nghị Thế giới Di động WMC 2012 ở Barcelona, hãng còn trưng bày cả xe hơi Porsche 911 tích hợp BlackBerry và ứng dụng điện thoại tích hợp sẵn của Samsung.
Cách đây vài năm, hầu như mỗi phương tiện ra đời đều có một bộ phận được điều khiển bằng bằng mạch điện điện tử, từ bộ phận giải trí đơn giản cho tới hệ thống an toàn phức tạp để điều khiển phanh và tốc độ.
Phát triển hơn nữa, Google còn nghiên cứu dự án xe không người lái, cho phép điều khiển phương tiện hoàn toàn bằng máy tính. Điều này có thể sẽ định hình lại tương lai động cơ.
Với các hệ thống tích hợp có khả năng ngăn ngừa tai nạn hoặc tự động gọi cấp cứu trong trường hợp xảy ra tai nạn, người ta có cảm tưởng là xe cộ đã trở nên an toàn hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, những công nghệ như kết nối qua điện thoại di động, bluetooth, thiết bị phát sóng vô tuyến tần số thấp.. lại có nhiều nguy cơ tiềm ẩn.
Công nghệ quay lại tấn công chúng ta
Cho tới nay, đa phần những cuộc tấn công của hacker nhằm vào xe hơi chỉ là giả thuyết. Năm 2011, các nhà khoa học máy tính thuộc Đại học California, San Diego và Đại học Washington tuyên bố có thể truy cập từ xa hệ thống an toàn của ô tô mui kín tầm trung thông qua đĩa CD nhiễm virus.
Trong báo cáo gửi Học viện Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ, các nhà khoa học tranh luận rằng: “Xe hơi hiện đại ngày càng được vi tính hóa, chính vì thế chúng có nguy cơ bị tấn công cao”. Các nhà khoa học cũng cảnh báo về “những vụ tấn công vì tiền” đã xảy ra ngoài đời thực: Năm 2010, cựu nhân viên của một hãng cung cấp phần mềm điều khiển ô tô trên nền web đã vô hiệu hóa 100 chiếc xe hơi.
Nhà chiến lược Brian Contos của hãng bảo mật McAfee tưởng tượng: “Sẽ là cơn ác mộng nếu như có 100 chiếc ô tô đang di chuyển trên một cây cầu thì 50 xe bị vô hiệu hóa phanh, 50 xe bị tắt bộ gia tốc. Chỉ cần nghĩ đến số lượng các vụ va chạm có thể xảy ra vì xe hơi bị điều khiển từ xa như thế, thật là đáng sợ.”
Một khả năng khác mà ông Contos đưa ra là hacker có thể sử dụng sóng radio để đưa ra cảnh báo giả về áp suất lốp xe: “Trong trường hợp đó, phản ứng thông thường là người ta sẽ dừng lại để kiểm tra lốp xe. Và đó là cơ hội tốt nhất cho kẻ xấu tấn công và cướp xe ô tô”. Ông Contos cũng đề xuất rằng những vụ tấn công như vậy có thể là vì tiền, nhưng cũng thế để vì những mục đích phá hoại như khủng bố.
Ngoài ra, còn có những mối lo ngại về quyền riêng tư. Bằng cách tải thông tin cá nhân từ máy tính hoặc smartphone về xe hơi, chúng ta có thể giúp ô tô nhanh chóng tìm đường đến những quán cà phê yêu thích hoặc kiểm tra lịch làm việc. Tuy nhiên, điều này sẽ dễ dàng thu hút những tên trộm dữ liệu.
Có đáng để mạo hiểm?
Câu hỏi đặt ra cho nhiều người trong ngành công nghiệp ô tô là: Liệu những lợi ích về công nghệ có đáng để mạo hiểm an ninh phương tiện.
Nhà báo Carlton Boyce chuyên viết bài về ô tô cho rằng: “Tôi không nghĩ đây là câu hỏi của riêng ngành công nghiệp xe hơi”. Ông cho rằng việc điều khiển ô tô bằng các giải pháp vi tính là rất cần thiết khi tình trạng tắc nghẽn giao thông ngày một tăng. Điều này sẽ khiến người dùng hài lòng và đem lại nhiều lợi ích, đặc biệt trong những lộ trình dài. Ông nói “Những mối đe dọa này có lẽ không đáng kể bằng việc người ta phải lái xe với tốc độ 80 dặm một giờ khi tắc đường và tốn nhiều tiền đổ xăng”.
Các nhà sản xuất phương tiện không phải không nhìn thấy vấn đề trên. Ông Bill Ford - Chủ tịch điều hành của hãng Fords - cho biết, ông đã tới Barcelona để giải quyết một số vấn đề an ninh. Ông nói: “Đó là một trong những vấn đề mà chúng tôi phải nghiên cứu, và đó cũng là lý do mà chúng tôi có mặt tại đây, nói chuyện với các nhà cung cấp di dộng vì họ đã vấp phải rất nhiều vấn đề về an ninh. Hiện nay, chúng tôi vẫn đi theo hướng tùy chọn, khách hàng có thể lựa chọn những giải pháp mà họ thấy thoải mái khi sử dụng”.
Ông nói thêm: “Xe hơi có thể tự xác định vị trí từng phút từng giây, điều đó giúp đảm bảo an toàn, nhưng đồng thời có nguy cơ rằng ai đó sẽ giám sát bạn từng giây từng phút, đó điều chúng tôi muốn khắc phục”.
Nhà chiến lược Contos thì cho rằng không hề dễ dàng để làm được điều đó. Với những phương tiện cần tới 3 năm để sản xuất, các nhà sản xuất sẽ phải vật lộn để có thể đối phó với công nghệ tấn công ảo liên tục “tiến hóa”, hoặc phải thường xuyên cập nhật các bản nâng cấp phần mềm. Để giải quyết, ông cho rằng sau khi được cài lên xe hơi, bất kì công nghệ nào cũng cần có một “danh sách trắng” những hoạt động được phép thực hiện, ngoài ra các quy trình khắc phải bị chặn.
Tất nhiên, lựa chọn an toàn nhất vẫn là sử dụng các dòng ô tô cũ chỉ trang bị những công nghệ đơn giản như đài radio AM, tuy nhiên, sẽ ít người chấp nhận điều này, giống như người ta vẫn yêu dùng smartphone bất chấp những nguy cơ về bảo mật.
Theo Phạm Duyên (ICTnews / CNN)