Tăng theo cấp số nhân
Không dễ gì lạc quan trong thời đại suy thoái này. Đó là lý do tại sao quang cảnh trong văn phòng CNTT tại tập đoàn cung cấp giải pháp quản lý nhân lực The Sedona Group (Mỹ) khá ảm đạm. Mặc dù không còn tình trạng nhân viên bị sa thải song các khoản tiền thưởng của nhân viên đã sa sút hẳn, trong khi khối lượng công việc lại tăng lên theo cấp số nhân, David Buzzell, Giám đốc thông tin (CIO) của Sedona cho biết như vậy. Tình trạng trên là phổ biến tại các công ty CNTT trên khắp nước Mỹ, theo Khảo sát tiền lương năm 2010 của tạp chí Computerworld: Các nhân viên CNTT đang phải chịu áp lực nâng cao năng suất, mức lương cố định (không tăng) và gần như tâm lý có thể bùng nổ bất cứ lúc nào.
Theo cuộc khảo sát, mọi thứ đang đi theo chiều hướng ngược với mong đợi của người nhân viên: thưởng và phúc lợi giảm, khối lượng công việc và giờ làm việc tăng. Trong khi đó, lương hầu như đứng im (chỉ tăng “lấy lệ” ở mức trung bình 0,7%). Và không ngạc nhiên khi mức độ hài lòng với công việc đang giảm sút mạnh mẽ.
“Trách nhiệm nhiều hơn - thu nhập giảm sút - không thể khiến các nhân viên hài lòng được”, một người quản lý dịch vụ kỹ thuật tại một hãng bán lẻ đồ nội thất, cho biết. Mức thưởng của anh - chiếm 20-30% mức thu nhập hàng năm - đã bị xóa bỏ. Lương thì vẫn đóng băng như cách đây vài năm, kỳ nghỉ phép cũng không còn và các nhân viên còn phải trả mức phí bảo hiểm y tế cao hơn.
Nhưng nhóm nhân viên CNTT của Sedona đã đáp ứng được khối lượng công việc và thách thức thu nhập giảm sút, và họ không phàn nàn nhiều. Lý do là các nhân viên CNTT này đã lấy niềm an ủi ở những lợi ích khác, như các cơ hội đào tạo chi phí thấp trong đó có lớp đào tạo Mạng Nhà phát triển Microsoft; hay khám phá các dự án mới hoặc đầu tư vào các công cụ lập trình khác. Nhân viên cũng tìm kiếm cơ hội tham gia vào những lợi ích đặc biệt khác, chẳng hạn như Sedona có chương trình mua PC trả góp trong 18 tháng với lãi suất 0% dành cho những nhân viên nào muốn mua một bộ máy tính để bàn. Ngoài ra, “khi các máy tính đã sử dụng lâu, chúng tôi để chúng cho các nhân viên và gia đình họ đưa về nhà sử dụng mà không phải trả tiền”, Buzzell nói.
Tuy nhiên, mọi thứ không hề dễ dàng, Buzzell thừa nhận. “Bởi nhu cầu và khối lượng công việc gia tăng, rủi ro bảo mật tăng, môi trường kinh doanh phức tạp đòi hỏi sự sáng tạo không ngừng, nếu nhân viên không đồng lòng, sẽ rất khó thành công”, ông nói.
Nữ IT còn thiệt thòi hơn
Bức tranh tiền lương của phụ nữ ngành CNTT còn tồi tệ hơn. Theo Khảo sát tiền lương 2010 của Computerworld, tiền lương của cả nam giới và phụ nữ CNTT đều chững lại trong năm qua. Nhưng trong khi các CIO nam giới kiếm được trung bình 177.843 USD, còn các CIO nữ chỉ kiếm được 148.965 USD/năm. Các quản lý phát triển ứng dụng nam giới kiếm được trung bình 114.610 USD/năm, thì các nữ giới ở vị trí tương đương kiếm được 106.679 USD. Đáng báo động hơn là tiền thưởng trung bình của nữ CNTT cũng giảm 15,5% trong năm 2009, trong khi mức thưởng trung bình của nam giới giảm 5,6%.
Những thiệt thòi trên khiến số phụ nữ làm trong ngành CNTT ra đi ngày càng nhiều, đặc biệt ở cấp quản lý tầm trung. Khoảng 74% phụ nữ cho biết “yêu công việc”, nhưng có tới 56% nói họ sẽ “ra đi”, nhiều gấp đôi số nam giới. Trong thực tế, một số phụ nữ quyết định chọn sự nghiệp liên quan đến CNTT vì họ nghĩ công nghệ có thể làm việc linh hoạt, tức có thể làm việc tại nhà. Nhưng làm việc linh hoạt, tại nhà cũng có nghĩa là họ phải làm việc vào mọi thời gian.
Trong khi đó, theo một nghiên cứu của Trung tâm Quốc gia Phụ nữ và CNTT, số nữ sinh viên tham gia học ngành công nghệ, khoa học đã giảm trong 2 năm qua. Năm 2008, chỉ 18% cử nhân máy tính và khoa học thông tin là nữ, giảm từ mức 37% vào năm 1985.
Đạo đức làm việc xuống cấp
Đã từng xảy ra nhiều câu chuyện xung quanh phản ứng của nhân viên CNTT trước áp lực suy thoái. Việc nhân viên phàn nàn đã trở nên phổ biến ở những công ty không áp dụng các biện pháp nâng cao tinh thần cho nhân viên như ở Sedona. Trong một số trường hợp, nhân viên đã tỏ thái độ bất mãn. “Chúng tôi được nói là phải có trách nhiệm cao hơn, có dự án mới phải làm”, một quản lý dịch vụ kỹ thuật nói. “Sau đó, chúng tôi lại được biết 2 nhân viên trong nhóm sẽ bị sa thải”.
Điều đặc biệt khó khăn cho các nhân viên CNTT là, họ là những kỹ sư, và họ phải cống hiến ý tưởng sáng tạo, Paul Glen, một tác giả và là nhà tư vấn của cuộc khảo sát, cho biết. “Khi mọi thứ bị kéo chậm lại, tâm lý bị ức chế. Trong khi đó, các nhân viên CNTT muốn sáng tạo, giữ chi phí thấp hơn, đưa mọi thứ tiến lên. Song hiện nay, họ hầu như chỉ cố giữ cho mọi thứ hoạt động, và điều đó không mang lại cảm giác tiến bộ”.
Sự giận dữ, bất mãn bắt nguồn từ điều kiện làm việc đã khiến nhân viên CNTT giảm mức độ hài lòng với công việc, thậm chí với những người có đạo đức nghề nghiệp cao nhất. “Mọi người dễ dàng xin nghỉ phép, nghỉ ốm nhiều hơn và không còn ở lại công ty làm việc muộn như trước đây”, một phó giám đốc hãng sản xuất hàng hóa xa xỉ cho biết.
Một số khác lại có thái độ buông thả. “Tôi hầu như chẳng để tâm đến chuyện gì nữa, cứ mặc kệ muốn ra sao cũng được”, một quản lý khác tại công ty cung ứng dịch vụ vệ sinh, nói.
Cuộc Khảo sát tiền lương của Computerworld đã tham khảo ý kiến của trên 6.000 người làm trong ngành CNTT. Cuộc khảo sát tiến hành từ 30/9/2009 đến ngày 31/12/2009. Đây là cuộc khảo sát hàng năm lần thứ 24 của Computerworld.
Theo Mạnh Hùng (ICTnews / Computerworld)